Couperose is een algemene benaming voor het zien van meerdere rode vaatjes (teleangiëctasieën) in het gezicht. Ook kunnen de vaatjes soms wat paars of blauw zijn. De aanwezigheid van deze vaatjes zorgt voor roodheid in het gezicht. De vaatjes in het gezicht zijn hele kleine bloedvaatjes (haarvaatjes/capillairen) die zich heel dicht onder het huidoppervlak bevinden. Normaal zie je deze vaatjes niet, maar wanneer ze wat beschadigd of ontstoken raken wel.
Vaak zie je couperose verschijnen op de wangen, de neus en de kin. Als het niet ontstoken is is het meestal niet pijnlijk, maar de aanwezige dagelijkse roodheid kan wel heel storend zijn en zelfs voor schaamte zorgen.
Als er wel sprake is van ontstekingen, een brandend gevoel, korstjes en pijn dan gaat het vaak om rosacea. Rosacea is een chronische huidaandoening die bij ongeveer 10% van de mensen voorkomt. Het komt vaak tot uiting rond de leeftijd van 30 jaar en het wordt vaker bij vrouwen dan mannen gezien. Het is herkenbaar aan de karakteristieke roodheid, gevoeligheid en (kleine) ontstekingen (lijkend op puistjes) in het gezicht. Deze kenmerken ontstaan door een ontstekingsreactie in de kleine, oppervlakkige bloedvaatjes.
Wat is de oorzaak van couperose / rode vaatjes in het gezicht?
- Leeftijd
Het ouder worden verzwakt de vaatjes, ze rekken meer uit en raken sneller beschadigd. Daarnaast wordt de huid dunner door veroudering en zijn vaatjes daarmee sowieso al sneller zichtbaar. - Erfelijkheid
Het ouder worden verzwakt de vaatjes, ze rekken meer uit en raken sneller beschadigd. Daarnaast wordt de huid dunner door veroudering en zijn vaatjes daarmee sowieso al sneller zichtbaar. - Alcohol en bepaalde voedingsmiddelen
Alcohol verwijdt de oppervlakkige bloedvaten in de huid. Dit zelfde effect treedt op bij bepaalde voedingsmiddelen, die sterk gekruid of erg warm zijn (warme soepen). - Klimaat en temperatuur
In de meeste gevallen vlamt rosacea het ergst op in de koudere maanden. Vaak verbetert de huid wat in de warmere maanden. Dat hoeft niet voor iedereen zo te zijn, in bepaalde gevallen is rosacea het meest aanwezig in de zomer na blootstelling aan (overmatig) zonlicht. - Stress
- Hormonen
Bij hormoonveranderingen, zoals de menopauze (overgang) of zwangerschap, verandert er ook van alles in de huid. Tijdens deze periode is er vaak een verergering van de klachten merkbaar. Dit heeft te maken met de vaten die verwijden en de huid laat opwarmen. - Gevoeligheid
Door irriterende stoffen kan de huid behoorlijk geprikkeld worden en roodheid doen uitlokken of verergeren. De rode huid kan door de ontstekingsreactie in de huid niet veel stoffen verdragen. Het is daarom van belang altijd een geschikt verzorgingsproduct te gebruiken. Ook te ruw wassen, met bijvoorbeeld een washandje beschadigt de huid snel. - Bepaalde medicijnen (denk aan vaatverwijdende medicijnen en steroïden).
- Zonschade
Als de huid zonder consequente bescherming wordt blootgesteld aan de zon verwijden en vergroten de vaatjes.
Behandeling van vaatjes en roodheid in het gezicht
Huidtherapeutische behandeling van couperose is er op gericht om de aanwezigheid van vaatjes, roodheid, gevoeligheid en ontstekingen te verminderen.
- Coagulatie: ook wel elektrocoagulatie of elektrische coagulatie genoemd, is een behandelmethode waarbij de kleine ontsierende huidaandoeningen met een elektrische stroom worden behandeld. De storende vaatjes worden met kleine naaldjes dicht gebrand. Coaguleren is een behandelmethode die hoofdzakelijk wordt toegepast bij kleine oppervlakken en vaatjes. Doordat de vaatjes dicht gebrand worden, vermindert of verdwijnt de diffuse roodheid.
- Lasertherapie / vaatlaser: de laser geeft gericht een lichtstraal af aan bloedvaten. De lichtstraal wordt door het oxyhemoglobine (bloed) in de vaatjes geabsorbeerd en omgezet naar warmte-energie. Hier ontstaat er een stolling van eiwitstructuren en dit zorgt er voor dat de vaatjes zich vernauwen. Door het samenknijpen van de vaatwand en de nieuwe positie die deze aanneemt zullen de vaatjes minder zichtbaar worden aan de huidoppervlakte. Deze methode wordt toegepast bij wat minder fijne, grovere vaatjes of vaatbundels.
Bij beide behandelmethodes heeft het lichaam een aantal weken na de behandeling nodig om de behandelde bloedvaatjes op te ruimen.
Naast behandelingen in de praktijk is het van belang om altijd, ook als de roodheid wat minder zichtbaar is, speciale, zeer milde verzorgingsproducten te gebruiken. Ook helpt het uit te vinden wat bij jou de roodheid verergert; bij de een is dat alcohol, bij de ander gekruid eten of temperatuurwisselingen. Handig om even voor jezelf op te schrijven.
Wat kun je zelf doen aan roodheid in het gezicht?
- Gebruik verzorgingsproducten die speciaal ontwikkeld zijn voor een huid met rosacea
- Vermijd zoveel mogelijk uitlokkende of verergerende factoren zoals hierboven beschreven
- Blijf zoveel mogelijk van je huid af: krab, wrijf, pluk of duw niet
- Krab ontstekingen niet kapot of druk ze niet zelf uit: je nagels kunnen de huid beschadigen waardoor littekens kunnen ontstaan
- Gebruik geen make-up die de huid verstopt (staat vaak op de verpakking)
- Was je huid niet te vaak, vooral niet met irriterende en uitdrogende producten (tijdens de behandeling krijg je advies over wassen en producten)
- Net zoals wassen, smeer je huid niet in met irriterende producten, dit maakt het vaak erger